آن روزهایی که سرآلکس فرگوسن، افسانه مربیگری تاریخ فوتبال برای سنجش و
بهبود سطح فنی بازیکنان در تمرینات به آنها دستگاه GPS وصل می‌کرد، فوتبال
ما نمی‌دانست روزگاری در حساس‌ترین برهه لیگ داخلی باید با جنجالی درباره
این دستگاه ثبت‌کننده اطلاعات روبه‌رو شود! حالا این اتفاق رخ داده؛ آن‌هم
در هفته ماقبل پایانی چهاردهمین دوره لیگ برتر.
ایراد به نفت
چند
هفته پس از این‌که امیر قلعه‌نوعی، سرمربی استقلال به مخفی شدن «GPS» در
زیر لباس بازیکنان نفت‌تهران اعتراض کرد، این بار نوبت به مهدی تارتار،
همتای ژنرال بی‌ستاره در صبای قم رسید تا شکست یک بر صفر خانگی تیمش مقابل
نفت تهران را نتیجه وجود GPS در شورت ورزشی بازیکنان رقیب بداند!
کارکردهای GPS در فوتبال
GPS
برخلاف کاربرد اصلی‌اش (مکان‌یابی) در فوتبال استفاده‌های دیگری مانند
سنجش آیتم‌های آماری گوناگون از میزان دوندگی گرفته تا ریزتزین جزییات را
دارد و به همین دلیل مربیان برای اطلاع از وضع و شرایط بازیکنانشان از این
وسیله ارتباطی هوشمند استفاده می‌کنند. دستگاه‌های خاص مربیان فوتبال،
معمولا محدوده کمی را اشغال می‌کند. سنجش دقیق میزان دوندگی، برخوردها،
دخالت در امور تدافعی و تهاجمی و چندین آیتم آماری دیگر، توسط GPS فعال
می‌شود. چنین وسیله‌ای آیتم‌های متنوعی دارد و هرمربی بنا بر انتظاری که از
بازیکنان دارد، بخش‌های نمونه‌گیر در دستگاه متصل شده به بازیکنان را فعال
می‌کند.
قانونی است؟
GPS
از آنجایی که ضرری متوجه سلامت بازیکنان خودی و حریف نمی‌کند از نظر فیفا
منع قانونی ندارد. ایراد وارد شده ازسوی مهدی تارتار، یک ایراد کلی دارد؛
GPS تنها در قسمت بالا تنه بدن فوتبالیست‌ها قابلیت جانمایی دارد و برخلاف
گفته‌های تارتار، قابل نصب در شورت‌های ورزشی نیست! به گفته مدیرعامل نفت
تهران، علم استفاده از GPS در آلمان، سوئد وکشورهای لاتینی اروپا کاملا جا
افتاده و حتی کی‌روش هم در تیم‌ملی از این وسیله استفاده می‌کند!
نمونه‌های خارجی
این
وسیله بی‌خطر و کاملا تأیید شده توسط فیفا، اولین‌بار دردهه ٨٠ به شکل
نوین و امروزی توسط والری لوبانفسکی، سرمربی فقید شوروی سابق و دیناموکیف
مورد استفاده قرار گرفت. در سال‌های اخیر، سرآلکس فرگوسن، هیچ تمرینی را
بدون اتصال GPS به بازیکنانش شروع نمی‌کرد. تئوری او، برای فن‌گال هم جذاب
است؛ همان‌طور که روزی مارچلو لیپی طرح موسوم به «قفس لیپی» (بازی در
منطقه‌ای فشرده به قصد تبحر بیشتر در پرس کردن) را از دل نتایج دستگاه‌های
متصل شده به بازیکنانش به دنیا آورد.
افزایش روزافزون
آمار
دقیقی از میزان استفاده از GPS در بازی‌های سطح اول فوتبال اروپا وجود
ندارد اما به نظر می‌رسد باشگاه‌های مطرح دنیا برخلاف ما در تمرینات و نه
روز بازی، GPS به بازیکنانشان متصل می‌کنند و قبل از بازی، برحسب داده‌های
این دستگاه، آماده‌ترین بازیکنان را روانه میدان می‌کنند.