پیرلوییجی کولینا داور شهیر ایتالیایی در کتاب خاطرات خود نوشته است: «در تمام دوران داوریام در فوتبال همواره در این فکر بودم که هرگاه نتوانم عدالت را در میدان بازی برقرار کنم سوت قضاوت را کنار بگذارم و به دست فرد شایستهتری بدهم.»
جمله زیبایی که کولینا در کتاب خاطرات خود نوشته به خودی خود نشان میدهد عملکرد یک داور تا چه اندازه در تعیین سرنوشت یک تیم تأثیرگذار است. در کشورمان با وجود رشد مطلوبی که طی سالهای اخیر در زمینه داوری وجود داشته اما همچنان اشتباههای تأثیرگذار انسانی سرنوشت تیمها را تحتالشعاع قرار میدهد.
نگاهی به آمار باقیمانده از عملکرد داوران لیگ برتر در بازیهای استقلال نشان میدهد آبیهای پایتخت که با قهرمانی نیم فصل نخست را به پایان رساندند بیش از آنکه از اشتباههای داوری نفع ببرند بابت این اشتباهها متضرر شدهاند. در 17 بازی نیم فصل نخست تنها یک نمونه مشاهده میشود که استقلال بابت اشتباههای داوری نتیجه را از حریف برده است. در بازی استقلال مقابل شاهین بوشهر که با قضاوت احمد صالحی به پایان رسید 2 گل آبیها در واقع حاصل اشتباههای داوری بود اما 6 بازی در لیگ نشان میدهد استقلال از جانب داوران متحمل زیانهای فراوانی شده است. با این حال استقلال توانست به واسطه تیم بسیار خوبی که در اختیار داشت با 6 امتیاز اختلاف نیم فصل اول را به پایان برساند و با اندوخته امتیازی بسیار مناسبی خود را آماده و مهیای نیم فصل دوم کند. در حالی که آبیها عصر دیروز در ورزشگاه آزادی مقابل سپاهان قرار گرفتند به بررسی عملکرد داوران این تیم طی 17 بازی نیم فصل نخست پرداختیم. آمار نشان میدهد محسن ترکی و محسن قهرمانی هر کدام با 4 قضاوت بیش از سایر داوران بازیهای استقلال را سوت زدند. ترکی در 2 بازی اشتباههای تأثیرگذاری برای استقلال داشت تا از این نظر خاطرات تلخی را برای هواداران استقلال رقم بزند اما از سوی دیگر هواداران این تیم از احمد صالحی خاطرات خوشی را در ذهن دارند. در ذیل به ترتیب هفته نگاهی میاندازیم به عملکرد داوران در نیم فصل اول. نام تیمهای میزبان اول نوشته شده است.
هفته اول: سپاهان یک – استقلال یک
داور: محسن قهرمانی
توضیح: در حالی که کارشناسان معتقد بودند گل برهانی سالم است اما این گل آفساید اعلام شد. کارشناسان اخراج شریفات در دقیقه 90 را هم نادرست دانستند.
هفته دوم: استقلال یک – داماش صفر
داور: یدا... جهانبازی
توضیح: کارشناسان داوری معتقد بودند ابوذر رحیمی روی فرهاد مجیدی مرتکب خطای پنالتی شد اما داور از اعلام آن خودداری کرد.
هفته سوم: مس کرمان یک – استقلال 2
داور: علیرضا فغانی
توضیح: مشکلی به لحاظ داوری وجود نداشت. تنها اعتراض آبیها به تعداد زیاد کارتهایی بود که بازیکنان استقلال از فغانی گرفتند.
هفته چهارم: استقلال 2 – فجر صفر
داور: هدایتا... ممبینی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته پنجم: فولاد یک – استقلال 4
داور: احمد صالحی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته ششم: استقلال 2 – تراکتورسازی 3
داور: محسن ترکی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته هفتم: پرسپولیس صفر – استقلال 2
داور: محسن ترکی
توضیح: کارشناسان داوری معتقد بودند یک پنالتی روی کرار جاسم به سود استقلال اعلام نشد. در همین بازی نورمحمدی مدافع پرسپولیس با وجود حرکت ناشایست روی کرار جاسم از اخراج مصون ماند. آبیها روی پنالتی گرفته شده برای پرسپولیس هم معترض بودند. البته آن پنالتی توسط محمد نوری راهی اوت شد!
هفته هشتم: سایپا صفر – استقلال یک
داور: محسن قهرمانی
توضیح: گل استقلال در شرایط آفساید به ثمر رسید! کارشناسان معتقد بودند استقلال گل خود را در حالی زد که مجیدی در آفساید بود. البته یک پنالتی هم به سود استقلال که روی کرار جاسم انجام شد، گرفته نشد تا در اشتباههای داوری، استقلال نه سود ببرد نه ضرر.
هفته نهم: ملوان 4 – استقلال 2
داور: سعید مظفریزاده
توضیح: کارشناسان اعلام کردند گل سوم ملوان در شرایطی به ثمر رسید که بازیکن ملوان روی آرش برهانی مرتکب خطا شد. درباره پنالتی اعلام شده به نفع ملوان در گل دوم نیز حرف و حدیثهای فراوانی بود. استقلال در این صحنه پژمان منتظری را از دست داد.
هفته دهم: استقلال یک – راهآهن یک
داور: محمود رفیعی
توضیح: دقیقه 8 بازی یک پنالتی مسلم روی فرهاد مجیدی حادث شد اما با وجود تأیید کارشناسان داوری، محمود رفیعی از اعلام پنالتی خودداری کرد.
هفته یازدهم: ذوبآهن صفر – استقلال 2
داور: هدایتا... ممبینی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته دوازدهم: استقلال یک – مس سرچشمه صفر
داور: محسن قهرمانی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته سیزدهم: صبای قم یک – استقلال یک
داور: محسن ترکی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته چهاردهم: استقلال 3 – شاهین 2
داور: احمد صالحی
توضیح: گل اول استقلال در شرایطی به ثمر رسید که کارشناسان معتقد بودند طالبلو مرتکب خطای هند پشت محوطه 18 قدم نشده است. پنالتی اعلام شده در دقیقه 53 روی مجیدی به زعم کارشناسان، پنالتی نبود و استقلال با کمک داوران شاهین را برد!
هفته پانزدهم: شهرداری تبریز یک – استقلال 2
داور: هدایتا... ممبینی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
هفته شانزدهم: استقلال یک – صنعت نفت آبادان 2
داور: محسن ترکی
توضیح: گل آرش برهانی در دقایق آغازین آفساید اعلام شد در حالی که برخی کارشناسان معتقد بودند گل سالم است.
هفته هفدهم: نفت تهران صفر – استقلال 2
داور: محسن قهرمانی
توضیح: مشکلی از لحاظ داوری وجود نداشت.
***
تکمله: همان طور که مشاهده کردید استقلال تنها در یک بازی به دلیل اشتباههای داوری برنده میدان را ترک کرد و در بیشتر بازیهای خود از جانب داوران با اشتباههای تأثیرگذاری روبرو شده است. با این حال به یاد نداریم آبیها اعتراض آنچنانی در طول نیم فصل نخست نسبت به داوران داشته باشند و رفتار آنها با داوران معمولاً خوب بوده است.