اعلام برترین‌های فوتبال آسیا در بخش‌های مختلف در پایان هر سال میلادی
باعث می‌شود با متر و معیاری که کنفدراسیون فوتبال آسیا در دست دارد، ما هم
بتوانیم فوتبال ایران را از نظر پیشرفت مورد بررسی قرار دهیم. با این‌که
سالیان زیادی است ایران در بخش برترین بازیکن و تیم‌ملی دارای توفیق نشده،
فدراسیون تحت مدیریت کفاشیان ٣سال متوالی است که در میان برترین‌ها قرار
می‌گیرد. شاید چگونگی و چرایی این انتخاب‌ها از سوی AFC برای خیلی از مردم
جای سوال داشته باشد که در ادامه به این موضوع پرداخته‌ایم.
به یاد روزهای درخشان
آخرین
بار علی کریمی در سال ٢٠٠٤ توانست به‌عنوان یک بازیکن ایرانی جایزه
برترین بازیکن سال آسیا را از آن خود کند. پیش از او نیز در سال ٢٠٠٣
مهدی مهدوی‌کیا، علی دایی در سال ١٩٩٩ و خداداد عزیزی در سال ١٩٩٦ موفق
به دریافت این جایزه در یک بازه زمانی ٨ساله شده بودند. حالا ١١سال از
آخرین باری که یک بازیکن ایرانی عنوان بهترین را در قاره کهن کسب کرد،
می‌گذرد و امسال نیز هیچ بازیکنی از کشورمان در میان ٣ نامزد برتر نیست.
یک فوتسال و یک فدراسیون!
در
سال‌های اخیر فقط در بخش فوتسال، ایران توانسته عناوینی را در بخش تیم‌های
ملی، باشگاهی، بازیکن و مربی به دست آورد و در روزهای ضعیف فوتبال
کشورمان آبروداری کرده است. امسال نیز همین اتفاق بار دیگر با حضور
شمسایی، حسن‌زاده و باشگاه تأسیسات رخ داده اما نکته جالب جای دیگری است.
فدراسیون فوتبال کشورمان نیز برای سومین سال متوالی جزو ٣ فدراسیون برتر
قرار گرفته تا کفاشیان در آستانه انتخابات این اتفاق را به‌عنوان یک امتیاز
ویژه برای خود قلمداد کند.
پاسخی به چرایی انتخاب‌ها
شاید
برای خیلی از کارشناسان و اهالی فوتبال سوال باشد، فدراسیون تحت مدیریت
کفاشیان که این‌قدر در داخل کشور مورد انتقاد قرار می‌گیرد، چطور ٣سال
متوالی جزو برترین‌های آسیا است. فدراسیون ایران در سال ٢٠١٣ عنوان برترین
را از آن خود کرد، اما سال گذشته فقط نامزد بود. امسال باز هم کفاشیان
امیدوار به کسب این عنوان است. شاهین رحمانی، عضو ایرانی کنفدراسیون فوتبال
آسیا درباره چرایی این اتفاق می‌گوید: «ارایه گزارش سالیانه به صورت منظم
به AFC، برگزاری متعدد کلاس‌های مربیگری در طول سال و همچنین قرار داشتن
تیم‌ملی فوتبال در رنکینگ اول آسیا از مهم‌ترین دلایل حضور فدراسیون ایران
در میان برترین‌های آسیا است. البته در بخش بهترین بازیکن، مربی و...
ماجرا متفاوت است. معمولا این نامزدها از تیم‌هایی انتخاب می‌شوند که در
سطح قاره، چه باشگاهی و چه ملی قهرمانی به‌دست آورده باشند.»
کفاشیان در بخش بین‌المللی بهتر بوده!
امیررضا
واعظ آشتیانی، مدیر اسبق استقلال درباره این‌که چطور با وجود انتقادات
فراوان، فدراسیون ایران جزو برترین‌های آسیا قرار می‌گیرد، به «شهروند»
می‌گوید: «اگر فکر کنیم این اتفاق با لابی رخ می‌دهد، سخت در اشتباه هستیم
چون در چنین سطحی امکان لابی تا این حد وجود ندارد. اگر بخواهیم عملکرد
فدراسیون را به نسبت دوره‌های گذشته ارزیابی کنیم، به این پی می‌بریم که به
لحاظ نتیجه عملکرد بهتر بوده است. علتش هم این است که در دوره‌های گذشته
فوتبال بانوان نداشتیم و اگر هم داشتیم، ضعیف بوده است. نکته بعد در بخش
فوتبال ساحلی است که آن هم در چند‌سال اخیر اوج گرفته است. انتقادی که
همواره به کفاشیان و فدراسیون وجود دارد، از این منظر است که نتوانسته از
جزیره‌سازی در فدراسیون فوتبال جلوگیری کند. درواقع این یک بحث داخلی است و
کنفدراسیون فوتبال آسیا از جزیره‌ای شدن، ایجاد باندها و گروه‌های خاص در
فدراسیون خبری ندارد.» وی همچنین با اشاره به غیبت طولانی‌مدت بازیکنان
ایرانی در بخش برترین بازیکن سال آسیا می‌افزاید: «وقتی می‌گوییم ضعف
مدیریت داخلی داریم، همین جا خودش را نشان می‌دهد. مدیران ارشد فوتبالی
نتوانستند باشگاه‌ها را به سمت و سویی ببرند که باشگاه‌ها سازندگی مناسبی
انجام دهند. متاسفانه در ورزش کشورمان معنی و مفهوم برندسازی را نمی‌دانند.
اگر چهره‌ای هم داشتیم، نتوانستیم آن را تبدیل به برند کنیم.»
خلأ ستاره همچنان پابرجاست
نبود
حتی یک بازیکن ایرانی در لیگ‌های معتبر اروپایی بر خلاف ١٠، ١٥سال قبل
نشان می‌دهد که فوتبال ایران خالی از ستاره شده و باید با سرمایه‌گذاری روی
نسل جدید به فکر پیشرفت آنها باشیم. آخرین نسل از لژیونرهای سطح اول
فوتبال ایران علی کریمی و جواد نکونام بودند که در سال‌های ٢٠١٢ و ٢٠١٣ در
میان برترین‌های قاره کهن قرار گرفتند اما با وضع فعلی حتی نمی‌توان به
هیچ‌کدام از بازیکنان فوتبال ایران در یک‌سال آینده نیز امید داشت تا در
پایان سال ٢٠١٦ بتوانیم به قرار گرفتنش در میان برترین‌های آسیا افتخار
کنیم. البته این موضوع شاید به ضعف باشگاه‌های ایرانی و ناکامی آنها در
رسیدن به قهرمانی در آسیا نیز ارتباط مستقیمی داشته باشد.