جنجال بر سر استقلال، پرسپولیس؛ بی‌توجه به تیم‌های صنعتی، نظامی؟

 درحالی‌که وزارت ورزش تلاش زیادی را جهت شفاف‌سازی قراردادهای فوتبال ایران انجام می‌دهد و این امر با استقبال عمومی هواداران این رشته ورزشی توام شده، یکی از نکاتی که به نظر می‌رسد از آن غفلت شده، تعداد نسبتا بالای تیم‌های صنعتی در فوتبال ایران است. علی فتح‌الله زاده بارها تلویحا برخی از این باشگاه‌ها را به ایجاد قیمت کاذب در فوتبال ایران متهم کرده و لزوم نظارت جدی بر آنها را خواستار شده است. آخرین اظهارات امیر قلعه‌نویی هم تاییدی دیگر بر این نکته است که تعداد بالای تیم‌های صنعتی در فوتبال ایران نکته قابل توجهی است.

در لیگ برتر فوتبال ایران تیم‌های سپاهان اصفهان، استقلال تهران، پرسپولیس، فولاد خوزستان، نفت تهران، سایپا کرج، صبای قم، گسترش فولاد، ذوب آهن، مس کرمان، فجرسپاسی و تراکتورسازی تیمی هستند که تحت پوشش ارگان‌ها یا صنایع دولتی هستند و به کارشان ادامه می‌دهند. به عبارت ساده تر 75 درصد لیگ برتر ایران را تیم‌های صنعتی تشکیل داده‌اند که از بیت المال استفاده می کنند.

در لیگ یک ایران آلومینیوم هرمزگان، پیکان، شهرداری بندرعباس، شهرداری یاسوج، فولاد یزد، مس رفسنجان، گل گهر سیرجان، صنعت نفت آبادان، نفت مسجد سلیمان، نفت و گاز گچساران، پاس همدان و نیروی زمینی تیم‌هایی هستند که یا زیر نظر وزارت صنایع کار می‌کنند یا توسط ارگان‌های نظامی و شهرداری‌ها حمایت می‌شوند. به این ترتیب چیزی حدود 42 درصد از تیم‌های لیگ یکی از بیت المال استفاده می‌کنند.

در لیگ دو ایران تیم‌های فولاد نوین اهواز، شهرداری اردبیل، مس سونگون ورزقان، نفت نوین آبادان، شهرداری جویبار، شهرداری دزفول، شهرداری لنگرود، ماشین سازی تبریز، اتکا گلستان، ملی حفاری اهواز، نفت امیدیه، گاز فجر جم بوشهر، کاسپین قزوین و شهرداری اراک تیم‌هایی هستند که از بودجه دولتی استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر 50 درصد از تیم‌های لیگ دو ایران از سوی نهادهای دولتی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم حمایت می‌شوند.

در جدول زیر توزیع این تیم‌ها قابل مشاهده است:

از جدول فوق این طور بر می آید که اگر بنا به کاهش هزینه‌های فوتبال است، بد نیست که این اقدام در مورد تعداد قابل توجه تیم‌هایی که از صنعت مس، فولاد و نفت استفاده می‌کنند هم انجام شود. زمانی‌که 34 تیم ( نزدیک 49 درصد) از سه رده رقابت فوتبال ایران از سوی، صنایعی مثل نفت، مس فولاد و ارگان‌هایی مثل شهرداری یا مراکز نظامی حمایت می‌شوند باید به این نکته توجه کرد که حجم پول هدر رفته در این باشگاه‌ها چقدر است؟ کاهش هزینه‌های جاری فوتبال امری است قابل ستایش اما شاید بد نباشد که برخی از صنایع در این میان دست به کار شوند و به یاری وزارت ورزش بیایند. با توجه به آمار، نیمی از باشگاه‌های ایران درحالی اداره می‌شوند که وزارت ورزش در آنها دخل و تصرفی ندارد و اگر قرار به همت بزرگی برای کاهش قیمت‌های کاذب و خرج‌های بی مورد باشد، بهتر است به این مسئله هم توجه شود.

اساسا چه نیازی به وجود دو گروه در لیگ یک وجود دارد؟ آیا تعدیل تیم‌ها از سوی برخی صنایع این فرصت را ایجاد نمی کند که پول‌ها به مصارف بهتری برسد؟ روزهای فعلی در حالی سپری می‌شود که برق شیراز یکی از قدیمی ترین تیم‌های ایرانی به دلیل بی محبتی‌ها و عدم حمایت‌ها در حال سقوط از لیگ دو است و اگر در بازی پیش‌رویش نتیجه نگیرد به سرنوشتی شبیه هما، عقاب، دارایی، کشاورز و ... دچار می‌شود.

پایان سخن اینکه کاهش هزینه‌ها در فوتبال ایران کاری نیکو و در خور ستایش است اما این امر نباید شتابزده صورت بگیرد و نتیجه‌اش تنها گریبان استقلال و پرسپولیس را بگیرد. تعدیل هزینه‌ها باید با کمک وزارت‌خانه‌های دیگر و شهرداری‌ها و شورای شهر‌های مختلف باشد. نمی‌توان استقلال و پرسپولیس را به هدر دادن بیت المال متهم کرد و از آن طرف 30 درصد تیم‌های لیگ‌های برتر، اول و دوم ایران با حمایت مستقیم وزارت صنایع یا ارگان‌های نظامی و شهرداری‌ها اداره شوند.