کارنامه‌اش کافی است تا باور نکنی او را در قامت دستیار پرویز مظلومی ببینی. میشائیل هنکه اما به هر حال یک آلمانی است. یک آلمانی موفق که به کار گروهی ایمان دارد. کسی که روزی کنار هیتسفیلد می‌نشست و جام‌های رنگارنگ با بایرن و دورتموند بالای سر می‌برد حالا اینجاست کنار دست ما. واقعیتی که گاهی همچون همه ساده‌انگاری‌ها اجازه نمی‌دهد فوتبال ایران از همه دانش مربیان بزرگ بهره بگیرد. از ایویچ و کخ گرفته تا روته‌مولر و همین کارلوس کی‌روش. هر چند بحث‌های فنی که دیروز میان جمع کوچک ما در گرفت بسیار شیرین‌تر و مفیدتر از سئوال و جواب‌های مرسوم و خواننده‌پسند بود. مردی که کم می‌خندد و تنها آنجایی که از تفاوت استقلالی که او سرمربی‌اش باشد با استقلال مظلومی پرسیدیم، صدای خنده‌اش بلند شد.
مردی که تلاش کرد از کسی اسم نبرد، وارد حاشیه‌ها نشود و در تلفظ نام رئیس باشگاهش «دکتر» را از قلم نیندازد. در این گپ و گفت حوصله و صبوری جناب «مسعود رضا» مترجم و مدیر برنامه‌های هنکه هم ستودنی بود. بخوانید:
* چرا ایران؟
بیش از بیست سال در فوتبال آلمان کار کرده‌ام. برایم جالب بود جغرافیایی تازه‌ای از فوتبال را تجربه کنم. پس از پیشنهادی که از ایران دریافت کردم تصمیم گرفتم به این جا به جایی و تغییر پاسخ مثبت بدهم. شناختم از فوتبال ایران هم از طریق نام‌هایی چون دایی، کریمی، مهدویکیا و هاشمیان بود. به ویژه آنکه دایی و کریمی در بایرن مونیخ حضور داشته‌اند و فوتبال ایران ثابت کرده صاحب استعدادهای بزرگی است و می‌تواند در بهترین تیم‌های فوتبال اروپا نماینده داشته باشد. با این شناخت و البته اطلاعات بیشتری که از فوتبال ایران گرفتم مصمم شدم به این پیشنهادات پاسخ مثبت بدهم.
* حالا چرا استقلال؟
حتما از کارنامه و رزومه من اطلاع دارید. من حدود 8 سال در بایرن مونیخ و نزدیک به 9 سال در دور تموند فعالیت کرده‌ام و در این سالها قهرمانی‌های زیادی کسب کرده‌ام. چه در بوندسلیگا، جام حذفی آلمان و چه در لیگ اروپا و جام بین قاره‌ای. بنابراین به جام گرفتن عادت کرده‌ام. در این انتخاب هم این موضوع برایم اهمیت ویژه‌ای داشت بنابراین یا باید استقلال را انتخاب می‌کردم و یا پرسپولیس را. دو تیم و فرهنگ برتر در فوتبال ایران.
* حالا چرا استقلال را به پرسپولیس ترجیح دادید؟
باید اعتراف کنم که خیلی دشوار بود. این دو باشگاه اختلاف زیادی باهم ندارند. همانطور که می‌دانید نمی‌شد با هر دو باشگاه قرارداد ببندم.
* آنطور که ما می‌دانیم پرسپولیس زودتر با شما مذاکره کرد. پس چرا به توافق نرسیدید؟
بله. اما به هر حال گذشته است و دوست ندارم در مورد جزئیات آن حرف بزنم. الان من با استقلال قرارداد دارم و بهتر است به باشگاه دیگری نپردازم.
* با وجود آنکه نفراتی که شما در آلمان می‌شناختید پرسپولیسی بودند؟
اگر چه دایی، کریمی و مهدویکیا به شناخت من از فوتبال ایران کمک کردند اما نقشی در این انتخاب نداشتند. برای من مهم بود با هر تیمی قرارداد می‌بندم قهرمان شود. به همین دلیل شرایط را سنجیدم و در نهایت استقلال را انتخاب کردم.
* پس به مسائل مالی ارتباطی نداشت؟
اصلا، فقط می‌توانم بگویم در مجموع شرایط استقلال بهتر از پرسپولیس بود و به همین دلیل این انتخاب را کردم.
* برخی می‌گویند یورگن‌گده در انتخاب شما موثر بود.
نه. من با او هیچ تماسی نداشتم. هر چند قبل از آمدن به ایران با روته مولر، لیت بارسکی و حتی کوردس حرف زدم و از آنها در مورد فضای کلی ایران پرسیدم. می‌خواستم بدانم چه چیزی در ایران انتظار مرا می‌کشد. باید بگویم نظر آنها کاملا مثبت بود و مرا در گرفتن این تصمیم مصمم کرد.
* یعنی نقطه نظر منفی نداشتند؟
با وجود آنکه این سه مربی زمان کوتاهی در ایران فعالیت کردند و موفقیتی هم نداشتند نگاه مثبتی در مورد کار کردن در ایران دارند و این را هم به صراحت گفتند. آنها هرچه از فوتبال گفتند مثبت بود و تنها از ترافیک دیوانه کننده ایران گله کردند.
* برای ما عجیب بود که هنکه با آن سابقه بپذیرد که به عنوان نفر چندم در استقلال کار کند.
باید بدانید که استقلال مرا به خدمت گرفت تا از دانش و تجربه من استفاده کند. حالا من مشاور اول، دکتر فتح‌اله‌زاده هستم و پست اول من این است. وظیفه دیگر من کمک به کادرفنی است تا استقلال در مسیرش برای رسیدن به قهرمانی موفق باشد.
* یعنی برای شما اهمیت نداشت که به عنوان سرمربی در استقلال و ایران فعالیت کنید؟
برای من کارایی و انجام فعالیت در قالب تعهداتم با باشگاه و دکتر فتح‌اله‌زاده مهم‌تر است.
* یعنی برایتان سخت نبود. بپذیرید زیرنظر پرویز مظلومی کار کنید؟
شما فکر می‌کنید اگر من شغل را دوست نداشته باشم مجبورم آن را بپذیرم؟ براساس آنچه به من گفته شده مذاکره و قرارداد با من خواسته پرویز مظلومی بوده. من با وجود داشتن پیشنهاد مالی بهتر حتی به عنوان سرمربی در ایران ترجیح دادم با استقلال کار کنم. هر چند زودتر از شما می‌خواهم که انتظار نداشته باشید اسم تیمی را بیاورم.
* یعنی شاید در سال بعد شما را در نقش سرمربی ببینیم؟
فعلا حرف زدن در خصوص این مسائل زود است. من 4 ماه است که به ایران آمده‌ام و امروز تنها به قهرمانی استقلال فکر می‌کنم.
* چرا در ابتدای حضورتان حضوری فعال در تمرینات نداشتید و با لباس شخصی در تمرینات حضور می‌یافتید؟
دو دلیل داشت. اولا آنکه هنوز قرارداد من صد در صد امضا نشده بود و دیگر آن که ترجیح می‌دادم مدتی کوتاه از بیرون تیم بازیکنان را زیر نظر بگیرم تا همه چیز را بدانم.
* در ابتدا با مقاومت از سوی کادرفنی روبه‌رو نشدید؟
نه. چرا باید چنین چیزی را می‌دیدم. مظلومی خودش خواسته بود من در استقلال باشم.
* اما حرف و حدیث‌هایی مطرح بود
بله. خودم هم شنیدم. حتی گفته می‌شد شاید هنکه جانشین مظلومی شود و ... اما نمی‌دانم آن حرفها از کجا آمد. ما از روز اول شفاف حرف زدیم. در قرارداد من هم همه چیز مشخص است. اینکه کل تمرینات در اختیار من باشد و مشاور اول دکتر فتح‌اله‌زاده باشم. بحث‌های دیگر بی‌مورد است.
* چند درصد از موفقیت‌های استقلال سهم شماست؟
همه اخلاق ما آلمانی‌ها را می‌دانید. ما به کار گروهی اعتقاد داریم و هرکس هم وظیفه خود را می‌داند از سوی دیگر نباید انتظار داشته باشید من بعد از حضوری 4 ماهه تحول بزرگی در استقلال ایجاد کرده باشم. اجازه بدهید، همه ما به زمان نیاز داریم.
* شاید باید این سئوال را نوع دیگری مطرح کنم. اگر هنکه در ترکیب کادرفنی استقلال نبود چه اتفاقی می‌افتاد؟
اگر من را نمی‌آوردند حتما مربی دیگری را می‌آوردند. از من بخواهید جواب قاطعی به این پرسش بدهم چون نمی‌شود. مثالی بزنم. من و هیتسفیلد با بایرن قهرمان اروپا شدیم. من و او باهم و در کنار هم. شاید اگر کس دیگری به جای من در کنار هیتسفیلد بود شاید او قهرمان می‌شد و شاید هم نه (می‌خندد) فکر کنم جواب سئوالتان را دادم.
* در این مدت به چه شناخت فنی از مظلومی رسیده‌اید؟
مظلومی لیگ ایران را خوب می‌شناسد و از بازیکنان ایرانی هم شناخت خوبی دارد. او چند سال در لیگ ایران فعالیت کرده و موفق هم بوده.
* همین؟
با اطلاعاتی که من دارم او بازیکن تیم‌ملی و استقلال بوده و سالها در این باشگاه حضور داشته. حالا هم که سرمربی استقلال است.
* نقطه منفی در او دیده‌اید؟
هرکس ویژگی‌های منفی و مثبت دارد. اگر هم از مظلومی خصوصیتی منفی از نظر خودم دیده باشم باید در سیستم خودمان باقی بماند و به روزنامه‌ها کشیده نشود. باید پذیرفت که عالی و فاجعه نداریم. همه ما سهمی از خصوصیات خوب و بد داریم.
* اگر هنکه سرمربی استقلال بود این تیم چه تفاوتی با این استقلال داشت؟
(می‌خندد) من خودم را با فرض و خیالبافی مشغول نمی‌کنم. واقعیت این است که اکنون مظلومی سرمربی استقلال است. همه با هم با کار گروهی تلاش می‌کنیم استقلال هر روز تیم بهتری باشد. ما کادرفنی خوبی داریم. البته این به آن معنی نیست که استقلال کامل است. هنوز هم باید یک چیزهایی تغییر کند. فقط جای امیدواری وجود دارد که ما در مسیر بهتر شدن هستیم.
* استقلال واقعا کهکشانی است؟
تا جایی که می‌دانم این لقب از آن رئال مادرید است.
* پس باید بپرسم قبول دارید استقلال بهترین بازیکنان ایران را در اختیار دارد؟
به هر حال وقتی کی‌روش 6، 5 بازیکن استقلال را در ترکیب تیم‌ملی قرار می‌دهد یعنی این موضوع مشخص است. هر چند بازیکنان خوب ایران فقط در استقلال خلاصه نمی‌شوند. تیم‌هایی چون پرسپولیس و ذوب‌آهن هم نفرات خوب ایران را در اختیار دارند.
* بازیکنی هست که آرزو داشته باشید امروز در استقلال باشد.
بله. هر بازی را که در لیگ می‌بینم. چند بازیکن نظرم را جلب می‌کنند. باز هم نخواهید اسم ببرم.
* بله. می‌دانیم.
فقط می‌گویم نباید انتظار داشته باشید استقلال را تیم کامل بدانم. به ویژه روی دفاع ما بحث است. ما هر گاه حنیف یا پژمان را نداشته‌ایم به مشکل برخورده‌ایم.
* بزرگ‌ترین رقیب استقلال در راه قهرمانی؟
جدول می‌گوید تیم‌های اول تا پنجم به هم نزدیک هستند. پرسپولیس را هم فراموش نکنید و از این جمع جدا ندانید. این تیم ظرفیت بالایی دارد و با دو سه برد می‌تواند خطرناک باشد. صبا را هم تیمی جوان و با انگیزه دیدم. آنها مقابل ما خیلی خوب بازی کردند و بسیار دویدند. این تیم را باید جدی گرفت.
* این که برخی انتظار دارند استقلال با اختلاف زیاد قهرمان شود انتظار درستی است؟
آنها باید مشکلات را هم ببینند. من هم خوشحال می‌شوم امروز صاحب 5 امتیاز اختلاف با تیم دوم باشیم. انتظاری که در آلمان از بایرن مونیخ دارند. اما باید قبول کرد که همه تیم‌ها مقابل استقلال و بایرن با انگیزه‌ای بیشتر بازی می‌کنند. آنها بهترین نمایش فصل خود را مقابل استقلال و بایرن نشان می‌دهند این کار را سخت‌تر می‌کند. البته مهم این است که حالا هم استقلال صدرنشین است و هم بایرن. از طرفی نباید فشردگی بازی‌ها و خستگی ملی‌پوشان پرتعداد را هم نادیده بگیرید.
* استقلال را با کدام تیم آلمانی مقایسه می‌کنید؟
استقلال و پرسپولیس را می‌توان با بایرن و دورتموند شبیه‌سازی کرد. هر چند استقلال بایرن مونیخ ایران است چون صاحب ستاره‌های زیادی است.
* چه چیزی از فوتبال ایران نظر شما را جلب کرده کرده؟
داربی ایران. هر مربی با دیدن چنین دیداری سنتی با این استقبال به وجد می‌آید.
* کدام بازیکن استقلال قابلیت حضور در بوندسلیگا و بایرن مونیخ را دارد.
به شما اطمینان می‌دهم که بازیکنان زیادی از استقلال و لیگ ایران می‌توانند در بوندسلیگا بازی کنند. فوتبال شما این را قبلا ثابت کرده.
* بله. می‌خواستیم نظر شما را به طور خاص در مورد این استقلال بدانیم.
نمی‌توانم اسم ببرم.
* از نظر شما همه‌چیز در استقلال خوب است؟ مشکلی احساس نمی‌کنید؟
در هر تیم حرفه‌ای جنگ روزانه‌ای حاکم است.
یعنی شما باید هر روز خودت را آماده رویارویی با مشکلات کنی. مشکلات همیشه هستند اما باید بگذریم. مسائل مالی هم برخی اوقات مشکل ساز می‌شوند. مثل حالا که انگار وجود دارد. اما صددرصد حل می‌شود. باید فقط روی فوتبال تمرکز کرد.
* گاهی مواقع استقلال خوب بازی نمی‌کند. قبول دارید؟
بله. اما نباید اشتباه کنید و انتظار داشته باشید بعد از 4 ماه همه‌چیز ایده‌ال باشد. صددرصد موافقم که استقلال در برخی بازی‌ها خوب بازی نکرده. البته باید بپذیرید که سخت است برای تیمی که هم خوب بازی کند و هم نتیجه بگیرد. باید به تیم زمان داد و البته امکانات هم خیلی مهم است. ببینید امروز که باران آمده تمرینات ما تحت‌تاثیر قرار گرفته. ما زمین خوبی نداریم. این مهم نیست؟
* سخت‌ترین بازی استقلال از ابتدای لیگ؟
بی‌‌تردید مقابل پرسپولیس بود. با وجود آن که ما آن بازی را بردیم. البته متاسفانه بعد از آن برد منحنی تیم رو به پایین بوده. انگار بچه‌ها بعد از شکست پرسپولیس جام را به خودشان داده‌اند! این موضوع تاثیر منفی در کار همه ما گذاشته. آنها باید بدانند لیگ تمام نشده و جشن را پایان لیگ می‌گیرند.
* داشتن تعداد زیادی ستاره برای تیم مشکل‌ساز نیست؟
ما باید خوشحال باشیم نه ناراحت. خیلی خوب است که ما دستمان پر است و می‌توانیم ترکیب‌های متعددی را به زمین بفرستیم. به طور مثال چه خوب است که می‌توانیم مجیدی را کنار برهانی بگذاریم. یا مجیدی را کنار میلاد.
* مجیدی که در هر شرایطی باید باشد.
مجیدی از نظر من یک بازیکن تمام عیار، حرفه‌ای، دلسوز و در خدمت تیم است. من از شخصیت و بازی او خیلی خوشم می‌آید. او از دقیقه یک تا دقیقه 90 با جان و دل بازی می‌کند. او یک سوپراستار است.
* به نظر شما او این هفته‌ها افت نکرده؟
فوتبال یک بازی جمعی است. او بهترین گل‌ها را برای ما زده هر چند در دو سه بازی اخیر گل نزده شاید دارد بقیه را امتحان می‌کند! به هر حال مطمئن باشید او دوباره گلزنی‌هایش را شروع می‌کند. هر چند سخت‌گیری حریفان نسبت به او بیشتر شده و این توجه کار مجیدی را سخت‌تر کرده. البته ما نباید فقط از مجیدی انتظار گلزنی داشته باشیم. ببینید استقلالی‌ها حتی در تیم‌ملی هم گل می‌زنند پس این توانایی را دارند.
* از تیم‌ملی گفتید. ما می‌توانیم با کی‌روش به جام‌جهانی برویم؟
چرا که نه. کی‌روش مربی بزرگی است که کارش را خوب بلد است. او تا اینجا موفق بوده و می‌تواند این موفقیت را ادامه دهد. هر چند بازی‌های سخت شما در راه است.
* دوست نداشتید سرمربی تیم‌ملی باشید؟
با وجود آنکه این پست برای هر مربی افتخار است اما عادت ندارم در مورد شغل دیگران اظهارنظر کنم. من کی‌روش را می‌شناسم چون با بایرن مونیخ مقابل منچستر او قرار گرفته‌ام. تیم‌ملی ایران مربی بزرگی دارد و می‌تواند موفق باشد.
* آلمان می‌تواند قهرمان یورو شود؟
امیدوارم. ما نه تنها 10، 11 بازیکن خوب که 18، 19 بازیکن طراز اول داریم.
تیم‌ملی در این دو سال روی یک سطح خوب بوده و همه را امیدوار کرده اما باید پذیرفت هر تورنمنت شرایط خاص خودش را دارد و گاهی اتفاقات شگفتی‌هایی هم رخ می‌دهد.
* شیرین‌ترین جامی که گرفته‌اید؟
زمانی که هدایت دورتموند را برعهده گرفتم این تیم در بوندسلیگا هم تیم طراز اولی نبود چه رسد به اروپا. اما ما همان تیم را قهرمان اروپا کردیم آن هم در حضور یوونتوس که آن زمان غول فوتبال اروپا بود. آن جام خیلی شیرین بود.
* بایرن امسال می‌تواند قهرمان اروپا شود؟
اگر به فینال برسد بله(می‌خندد).
* کی‌روش مسی را به رونالدو ترجیح می‌دهد شما چطور؟
من هم، مسی یک کلاس بهتر از رونالدوست. کریس شوت‌های خوبی می‌زند، سریع است و ستاره اما مسی بهترین است.
* مورینیویا گواردیولا؟
کسان دیگری هم هستند. من هر دو را موفق می‌دانم. البته من از نزدیک این دو را نمی‌شناسم اما بالاک که شاگرد خوزه بود می‌گوید مورینیو در داخل تیم با آنچه شما در بیرون تیم می‌بینید قابل مقایسه نیست. او در درون تیم شخصیت دیگری دارد. به هر حال این دو از همه نظر با هم متفاوت هستند.