"بدهیها و شفاف نبودن مسائل مالی دو باشگاه باعث میشود تا نتوانیم روند واگذاری باشگاهها را به درستی انجام دهیم.» این جمله بخشی از صحبتهای مسوولان وقت سازمان تربیت بدنی در ارتباط با واگذاری باشگاهها به ویژه دو باشگاه پرسپولیس و استقلال است که از سالها قبل بحث آن مطرح بوده اما از دو سال قبل این موضوع به صورت جدی دنبال شده تا جایی که امروز میشنویم مسوولان سازمان خصوصیسازی از واگذاری دوباشگاه در هفته اول تیرماه خبر میدهند؛ خبری که اعتماد به آن کار سادهای نیست. بارها و بارها از سوی مدیران مربوطه موضوع واگذاری این دو باشگاه مطرح شده اما در این ارتباط اتفاق ویژهای نیفتاده، بنابراین میتوان گفت که تا زمان واگذاری نهایی، شک و شبههها در این ارتباط وجود دارد اگر چه در کنار این شک و شبهه، اگر فرض را بر این بگذاریم که دو باشگاه طبق گفته سازمان خصوصی سازی، هفته اول تیر ماه عرضه میشوند، باید ببینیم که برای ابهامهای موجود چه فکری شده است.
اما و اگرهای خصوصی سازی قبل از فصل جدید
در شرایطی که به نظر میرسد باید برای واگذاری دو باشگاه پرسپولیس و استقلال مقدمات زیادی فراهم شود، اسماعیل غلامی، معاون آمادهسازی سهام سازمان خصوصیسازی در گفت و گویی که چند روز قبل با ایسنا داشت از واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در هفته اول تیر ماه و قبل از شروع لیگ فصل آتی از طریق فرابورس خبر داد در حالیکه مسوول کمیته اصل 44 سازمان تربیت بدنی میگوید در این رابطه هیچ صحبتی با سازمان ورزش نشده است و امکان واگذاری باشگاه استقلال و پرسپولیس در این فرصت محدود وجود دارد. غلامی در مصاحبه قبلی خود عنوان کرده بود که براساس قانون بودجه سال 90، پرسپولیس و استقلال جزو شرکتهای مشمول واگذاری هستند: «با توجه به اینکه قیمتگذاری برند دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در حال اتمام است، سهام این دو باشگاه ورزشی قبل از شروع لیگ فصل آتی و در هفته اول تیر ماه از طریق فرابورس عرضه میشود و خریداران این دو باشگاه میتوانند نسبت به گرفتن بازیکنان جدید براساس قوانین و مقررات سازمان لیگ برتر اقدام کنند.» این صحبت در حالی از سوی غلامی مطرح میشود که نیکخو، مسوول کمیته اصل 44 سازمان ورزش در این باره توضیح میدهد که هنوز هیچ کدام از مقدمات این کار انجام نشده است:« چطور حرف از واگذاری زده میشود، در حالیکه هنوز برنامهای نوشته نشده. من باور دارم محال است واگذاری در تاریخی که اعلام شده، انجام شود. من چند سالی است روی واگذاری این دو باشگاه کار میکنم و با شرایطی که دیدهام، با اطمینان میگویم اصلا امکانپذیر نیست که این دو باشگاه را در بورس عرضه کنند. استقلال و پرسپولیس زیان ده هستند و اگر قرار است واگذار شوند که من اعتقاد دارم باید بشوند، مکانیزم لازم دارند در حالیکه هنوز هیچ مکانیزمی در نظر گرفته نشده است.»
بدهیها ، معضل جدی
شفاف نبودن مسائل مالی در این دو باشگاه به ویژه پرسپولیس، یکی از موارد اصلی بوده که باعث شده موضوع عرضه سهام این دو باشگاه تا به امروز طول بکشد که در همین ارتباط قرار بر این شده تمام بدهیهای قبلی این دو باشگاه بر عهده دولت و سازمان تربیت بدنی باشد. البته این چیزی است که سازمان خصوصی سازی اعلام میکند. مدیران این سازمان میگویند به دلیل ابهامها و محدودیتهایی که در صورتهای مالی این دو باشگاه وجود دارد و قابل پیشبینی نبودن بدهیها، تنها ارزش برند دو شرکت به همراه مبلغ سرمایه ثبت شده در قالب شرکتهای سهامی خاص و عام واگذار شود و کلیه بدهیها و داراییهای مندرج در صورتهای مالی به دولت انتقال داده شود و سازمان تربیت بدنی متولی امر تسویه و داراییهای دو باشگاه خواهد بود. این مساله در حالی اعلام میشود که نیکخو در جواب میگوید:« سازمان تربیت بدنی با چه استدلال و قانونی میتواند مسوولیت بدهیهایی را بر عهده بگیرد که نمیداند چطور و به چه علت به وجود آمده اند؟ ضمن اینکه فراموش نکنیم سازمان تربیت بدنی به محض معرفی وزیر پیشنهادی دیگر وجود خارجی ندارد و با این شرایط یعنی قرار است وزارت ورزش و جوانان در بدو کار، بدهیها را بر عهده بگیرد. به هر حال اینها مسائلی هستند که تا زمان روشن شدن نهایی آنها، نمیتوانیم برای فروش استقلال و پرسپولیس اقدامی کنیم. علاوه بر این ورزش این روزها دغدغههای زیادی دارد و زمان نیاز دارد تا این دوران گذار را طی کند؛ حالا در این شرایط چطور میخواهد بخشی از انرژیاش را هم روی واگذاری بگذارد؟»
ابهام ورزشیها روی اصل موضوع
مبلغی که قرار است برای این دو باشگاه تعیین شود، یکی از ابهامهای امروز بحث واگذاری دو باشگاه است که در این رابطه گفته میشود موسسه گروه مطالعاتی هوشمند تدبیر که در ارزشگذاری برند تخصص دارد، در حال قیمتگذاری این دو باشگاه ورزشی است و قیمتگذاری آن رو به پایان است. معاون سازمان خصوصیسازی در این مورد توضیح کوتاهی میدهد: «هنوز قیمت دقیق مشخص نشده اما آنچه مشخص است اینکه براساس تصمیمات اتخاذ شده، ابتدا باشگاه استقلال و سپس باشگاه پرسپولیس قبل از شروع لیگ از طریق فرابورس عرضه میشوند.» در مقابل این توضیح، نماینده سازمان تربیت بدنی نظر دیگری دارد و روی اصل خصوصیسازی این دو باشگاه هم حرفهایی دارد:« ما منتظریم تا تکلیف وزارت ورزش روشن شود. بعد از عبور از این دوران گذار، ما بحثهای دیگری هم داریم که باید به آنها رسیدگی شود. در قانون اصلاح برنامه چهارم و در سیاستهای کلی اصل 44، در بحث الزامات برای واگذاریها صراحتا مشخص شده که حوزه خدماتی که ورزش هم جزو آن است را مستثنی کرده به شکلی که ما باید در این رابطه نظر قانونگذار را جویا شویم و رسیدگی بیشتری انجام دهیم. من بعد از چند سالی که این موضوع را بررسی کردهام، به این باور رسیدهام که واگذاری استقلال و پرسپولیس به بحثهای کارشناسی بیشتری احتیاج دارد و کار یک روز و دو روز نیست. وقتی من میشنوم که گفته میشود، قرار است در تیر ماه این اتفاق بیفتد، متعجب میشوم. نمیخواهیم کالا بفروشیم که بگوییم ماموریت ما فروش این کالاست، پس هر چه زودتر انجام دهیم. این دو باشگاه سرمایه ملی و پیشانی فوتبال کشور هستند و نباید اینطور به آنها نگاه شود. حساسیتی که مردم روی این موضوع دارند، باید مورد توجه باشد در حالیکه من گاهی فکر میکنم اهدافی غیر از اهداف ورزشی ممکن است در جریان واگذاری دخیل باشد. البته تا زمانی که با مسوولان ورزش هماهنگی لازم صورت نگیرد، این اتفاق نمیافتد. ما باید زمانی این دو باشگاه را واگذار کنیم که بابت آیندهشان مطمئن باشیم. ما گاهی دیدهایم که چنین تصمیمهایی گرفتهایم و بعد دیگر اثری از آن بخش ندیده ایم. نباید کاری کنیم که باشگاهها در بخش خصوصی هضم شوند!»
با قراردادهای فاقد اعتبار چه باید کرد؟
دو باشگاه پرطرفدار پایتخت در شرایطی این روزها مثل بقیه باشگاهها دنبال تکمیل تیم خود برای فصل یازدهم هستند که سازمان خصوصی سازی اعلام کرده تمام قراردادهایی که در این فاصله و قبل از واگذاری دو باشگاه انجام میشود، غیرقانونی است.غلامی بهعنوان نماینده سازمان خصوصی سازی در این باره گفت: « با شرایط فعلی کلیه قراردادهای جدیدی که با بازیکنان برای فصل آتی منعقد میشود از نظر سازمان خصوصی سازی فاقد اعتبار است و خریداران این دو باشگاه باید نسبت به گرفتن بازیکنان اقدام کنند.» او در حالی این موضوع را مطرح میکند که باید این موضوع را به دردسرهای این روزهای باشگاههای پرسپولیس و استقلال اضافه کرد. با این شرایط باید برای سوالهای زیادی جواب پیدا کرد مثل اینکه با توجه به اینکه فصل نقل و انتقالات پایان تیرماه به پایان میرسد، چطور خریداران دو باشگاه میخواهند ظرف چند روز تیم را جمع کنند؟ نیکخو در همین رابطه میگوید:« همین استدلال کمک میکند به اینکه ثابت کنیم الان وقت واگذاری استقلال و پرسپولیس نیست.»