مربی تیم ملی نماد فوتبال یک کشور است، همان گونه که بازیکنان تیم، ویترین فوتبال و تجلی پیشرفت یا پسرفت آن هستند؛ بنابراین از یک مربی ملی بیش از هر فرد دیگری انتظار چهرهای موقر و جذبکننده میرود و به همان میزان، رفتارهای غریبشان ما را بیشتر به شگفت میآورد. به هر حال مربی هم آدم است و در تب و تاب حوادث پرهیجان، ممکن است مرتکب خطا شود ولی گاهی این رفتارها بسیار تاثیرگذارند و گاه به یادماندنی. این مقایسهای است به برخی رفتارهای عجیب مارادونا-که این اواخر در تیم ملی آرژانتین جنجال درست کرد-و افشین قطبی، مربی تیم ملی خودمان. شاید کارهایشان به نظر شما عجیب بیایید، شاید نه؛ شاید قابل توجیه باشد، شاید نه. شاید برایتان جذاب و لذتبخش باشد، شاید قابل ملامت... هرچه هست، قضاوت با خودتان.
مربیانی که در سطح ملی مسوولیت فنی یک تیم را برعهده میگیرند کاملا زیر ذرهبین هستند و به تناسب شهرت و جایگاهی که در جهان فوتبال دارند رفتار و گفتارشان بیشتر مورد توجه قرار دارد.
افشین قطبی هم چنین وضعیتی دارد و بعضا برای سکوتهایش هم حرف و حدیث مطرح میشود. در این مطلب به 10 مورد از رفتارها و صحبتهایش اشاره خواهیم کرد.
1-بازی با سنگاپور در مرحله مقدماتی جام ملتها، مسابقهای که از پیش برندهاش قابل پیشبینی بود در واقع سطح فوتبال ما با کشوری که وسعتش به اندازه تهران نیست آنقدر زیاد هست که از همین الان میتوان شانس پیروزی تیم کشورمان را در رویارویی دوباره با این تیم در سالهای آینده هم زیاد دانست اما برابر همین تیم وقتی به گل میرسیم، سرمربی تیم ملی به گونهای شادی میکند که انگار به برزیل گل زدهایم. واکنش او باعث میشود تا مهرزاد معدنچی بعد از گلی که میزند سجده شکر کند.
2-تیکی تاکا، واژهای که به فوتبال اسپانیا نسبت داده میشود و شاید مردم کشور ماتادورها با داشتن ستارههایی مثل ژاوی، اینیستا، پویول، داویدویا، راموس و... حق داشته باشند که چنین سبکی را از تیم ملی کشورشان انتظار بکشند. آن هم در شرایطی که با چنین روشی فوتبال را آموختهاند، حالا قطبی هم چنین ادعایی دارد که فقط باید منتظر بود و دید.
3-مارادونا، قبل از جام جهانی زانتی را خط زد و اوتامندی را جایگزینش کرد که با زانتی بسیار فاصله داشت. حالا قطبی، کریمی را دعوت نمیکند، آن هم در حالی که این بازیکن در اردوی اتریش یک بار با گلش تیم ملی را از شکست رهایی داد و یک بار هم با گل او به پیروزی رسید. حالا اگر قطبی، کریمی را برای جام ملتها دعوت نکند باید دید جایگزینش تا چه اندازه موفق خواهد بود.
4-قرار بود دستیاران او مسابقات لیگ را از نزدیک ببینند که میبینند، قرار بود چند چهره جدید معرفی کنند که در لیست مدعوین برای بازی با ارمنستان نام جدیدی دیده نشد.
5-مسافرتهای قطبی هم خالی از حرف و حدیث نبوده است. هنوز و پس از گذشت حدود یک ماه از جام جهانی مشخص نشد که قطبی به آفریقای جنوبی رفته یا نه، اردوی تیم ملی هم که در اتریش تمام شد او به تهران نیامد و کسی هم متوجه نشد که بالاخره او به هلند رفته یا در آمریکا بوده است.
6-هیچ مربی قول قهرمانی نمیدهد البته انگیزه قهرمانی داشتن بسیار خوب است. قطبی وقتی سرمربی تیم ملی شد قول قهرمانی در جام ملتها را داد اما بعدها منکر آن شد!
7-مارادونا ادعا داشت که اگر قهرمان جام جهانی شود در شهر بوینسآیرس از خوشحالی میدود، حالا باید دید قطبی که به خاطر گلزنی به سنگاپور اینطور شادی میکند در صورت قهرمانی در جام ملتها چهکار خواهد کرد.
8-هر مربی تیم ملی منتقدانی داشته که قطبی هم از این قاعده مستثنی نیست البته او بعضا جواب آنها را هم داده و حتی مدعی هم شده بعضیها دنبال صندلیاش هستند. رسول کربکندی امیدوار است او بعد از جام ملتها و زمان پاسخگویی سوار هواپیما نباشد.
9-مرتضی محصص در زمان برگزاری جام جهانی در خصوص رفتار مارادونا مدعی شد: «مربیانی که شاگردان خود را بغل میکنند قهرمان نمیشوند» آن روز و با توجه به بازیهای آرژانتین خیلیها از او ایراد گرفتند اما این اتفاق پس از باخت صفر-4 برابر آلمان و حذف تیم مارادونا رخ داد، امیدواریم قطبی در جام ملتها این صحبت محصص را گوش کند.
10-وقتی تیم ملی برای برگزاری اردو به خارج از کشور میرود باید تمام امکانات در شأن تیم ملی باشد. بعضیها ایراد گرفتند که لباسهای تمرین تیم ملی هیچ نشانی از ایران که روی آن حک شده باشد را نداشته و حالا که اردو تمام شده ملیپوشان یکی یکی از کمبود امکانات میگویند، جالب اینکه حال میشنویم برخی از ملیپوشان مدعی شدهاند تیم واشاش که دومین حریف ایران در اردوی اتریش بود با تیم هنرمندان ما بازی کرده است، زمین بازی هم که بماند.
درباره دیگو مارادونا چه میشود گفت؟ در جام جهانی 2010 که خیلی از بازیکنان از کیفیت توپهای «جابولانی» مینالیدند، مارادونای 49 ساله ضربه ایستگاهی پشت ضربه ایستگاهی بود که در تمرینهای آرژانتین گل میکرد. او نابغه فوتبال بود- و هست- ولی از حاشیه هم کم نمیآورد و هنوز هم که هنوز است، مدام سر و صدا به پا میکند. نمونهاش سخنرانی کوتاهی است که چند روز پیش انجام داد و بعد از اینکه قراردادش را به عنوان مربی آرژانتین تمدید نکردند، رییس فدراسیون را «دروغگو» و کارلوس بیلاردو، مربی خودش در جامهای 86 و 90 و مدیر فعلی تیم ملی آرژانتین را «خائن» خواند. اینها نمونهای است از رفتارها و سخنان دیوانهوار نابغه فوتبال.
1-وقتی خاویر زانتی، رکورددار بازیهای ملی در آرژانتین که در اینتر فصل درخشانی را گذرانده بود، دعوت نشد، خیلیها ناراحت شدند. در عوض مارادونا یکی مثل آریل گارسه، بازیکن کهنهکار اما کمتر شناخته شده «کلون» را با خودش به آفریقای جنوبی برد. گفته میشود او خواب دیده تیمش قهرمان میشود و تنها بازیکنی که از آن خواب یادش میآمده، گارسه بوده است.
2-در اوایل جام جهانی، مارادونا از خجالت میشل پلاتینی، رییس یوفا درآمد. او در یک نشست خبری از پلاتینی خواست که خودش توپ جنجالی آدیداس را که کیفیت بالایی ندارد، امتحان کند. مارادونا گفت: «... از حرفهای او غافلگیر نشدم چون رابطهمان همیشه دورادور بوده. سلام، خداحافظ! همهمان میدانیم فرانسویها چطور هستند و پلاتینی هم فرانسوی است و فکر میکند از بقیه بهتر است.»
3-باستین شواین اشتایگر پیش از دیدار آلمان و آرژانتین در یک چهارم نهایی گفته بود: «وقتی بازیهای آرژانتین را میبینی و اینکه چطور تلاش میکنند روی داور اثر بگذارند... این بیاحترامی است ولی این چیزی است که آرژانتینیها دوست دارند. باید آماده این مساله باشیم، فقط امیدوارم داور روز خوبی داشته باشد.» مارادونا هم نتوانست ساکت بماند و جواب داد: «برای فکر کردن به باستین شواین اشتایگر وقت نداریم؛ بچهها دارند به حضور در زمین و تکرار بازی 2006 فکر میکنند. بنابراین آنچه او درباره پنالتیها، خطاها و اینکه ما ظرفیت باخت نداریم، میگوید، برای من جذاب نیست...» همه چیز عادی پیش میرفت تا اینکه مارادونا صورتش را به سمت دوربین برگرداند و از لهجه آلمانی تقلید کرد: «شواین اشتایگر چی شده؟ عصبی شدهای؟»
4-مارادونا روزی که اسم 23 بازیکن نهاییاش را اعلام کرد، به اندازه کافی دغدغه داشت؛ با این حال این مراسم خیلی جنجالیتر شد چون آقای مربی با ماشین از روی یک فیلمبردار رد شد! او با یک «مینی» (ماشین کوچک) به نشست خبری آمد و در حالی که خبرنگاران احاطهاش کردهبودند، با ماشین از روی پای یک فیلمبردار رد شد ولی بعد هم آمد و شروع کرد به سرزنش قربانیاش و توهین به او که اول تو باعث تصادف شدهای. شاهدان شنیدهاند که مارادونا گفت: «عجب عوضی (یک کلمه بدتر) هستی. چطور میتوانی پایت را جایی بگذاری که ممکن است از رویش رد شوند؟»
5- او قول داده بود که اگر تیمش قهرمان شود، لباسهایش را در بیاورد و در بوینسآیرس بدود.
6-مارادونا در جریان یک جلسه تمرین در پرتوریا، بازیکنان را 2 دسته کرد و یک بازی تمرینی گذاشت. بعد بازندهها را فرستاد توی دروازه و خودش هم رفت کنارشان و به برندهها گفت آنها را با توپ بزنند.
7-او در جام جهانی با چهرهای متفاوت از قبل ظاهر شد. سگ چینی مارادونا موقعی که خواسته بود او را ببوسد، گازش گرفته بود و او هم پس از جراحی پلاستیک، برای پوشاندن جای زخم، ریش گذاشته بود: «ریش گذاشتم چون سگم تقریبا تمام دهانم را خورده بود و یک زخم بزرگ به جایش گذاشته بود.»
8-جنگ لفظی بین پله و مارادونا هم که چیز تازهای نیست. بعد از اینکه پله، او را متهم کرد که چون پول لازم داشته، مربی آرژانتین شده، جواب داد که این آدم نحس باید به موزه برگردد. مارادونا پیشتر پله را متهم کرده بود که از میزبانی آفریقای جنوبی حمایت نکرده: «وقتی قبل از جام ملتهای آفریقا آن تراژدی برای تیم توگو اتفاق افتاد، یک آقای محترم رنگین پوست که با شماره 10 بازی میکرد، به این اعتقاد نداشت که ممکن است جام جهانی در اینجا برگزار شود ولی امروز آفریقای جنوبی به او جواب داد: بله، میشود...»
9-آرژانتین در مسابقه یکی مانده به آخر در دور مقدماتی میزبان پرو بود و محتاج برد. آنها زیر باران یک-صفر جلو افتاده بودند که پرو در دقیقه 89 گل تساوی را زد. امید آرژانتین برای صعود کمرنگ شد که ناگهان مارتین پالرمو در وقتهای اضافه گل زد و امیدها را زنده کرد. این پایان مهیج، مارادونا را از خود بیخود کرد تا در کنار زمین بدود و بعد یک شیرجه نمایشی برود و روی زمین خیس لیز بخورد.
10-الدیگو در دور مقدماتی زیر فشار زیادی قرار داشت ولی سرانجام با پیروزی یک-صفر در زمین اروگوئه در آخرین دیدار مرحله مقدماتی، صعود تیمش به جامجهانی قطعی شد. او در نشست خبری بعد از بازی یکی دو جمله بسیار رکیک به زبان آورد-که به خاطرش 2 ماه محروم شد- و گفت: «این (برد و صعود) برای همه آرژانتینیها است به جز خبرنگاران.»