یادش به خیر آن روزهایی که پای تلویزیونهای سیاه و سفید مینشستیم تا ایرج معصومی گزارشگر صدا و سیمای آذربایجان شرقی عناوین و عبارات فوقالعادهای مثل «شوت باغمیشه زوزهکشان از بالای دروازه پرسپولیس عبور کرد» را با همان کشش فوقالعاده و تن صدایی ویژه فریاد کند. یا اسم سه سیلابی یکی از بازیکنان تراکتور را آنقدر بکشد که لحظاتی از گزارش بازی فقط با اسامی «تراکتورسازان» پر شود؛ تقیِ تختِ کیانی.
***
در آن روزهای خاطره انگیز، پرسپولیس و استقلال هر فصل 4 بار به تبریز میرفتند تا رو در روی تراکتور و ماشین بایستند. آن زمان خبری از ورزشگاه 70 هزار نفری بیرون شهر نبود. یک ورزشگاه تختی وسط شهر بود که هنوز خیلیها به اسم «باغشمال» میشناسندش. تراکتور پر از بازیکنان خوب بود که طی یک دهه همه از تبریز خارج شدند و خیلیهایشان به عشق پیراهن قرمز، پرسپولیسی شدند: کریم باقری، اسماعیل حلالی، علی باغمیشه، یونس باهنر و ... بعضیهایشان هم سر از تیم رقیب درآوردند: کاظم محمودی و سیروس دین محمدی. ماشینسازی هم تیم خوبی بود و جاوید شکری، علیرضا اکبرپور و ایوب اصغرخانی را به آبیها داد. برادران خطیبی و ناصر (محمد) فرشباف هم سرخابی نشدند اما تبریز را تنها گذاشتند.
***
تراکتور دهه 70 با واسیلی گوجای رومانیایی در لیگ آزادگان برای خودش پدیدهای بود و ماشین تلاش میکرد با آصف نمازوف دنبالهرو آنها باشد. شاید کمتر زمانی پیش میآمد تا تراکتورها با پرسپولیس دشمن باشند یا نتایج فوقالعادهای مقابل قرمزهای پایتخت بگیرند اما فوتبال تبریز با مربیانی مثل گوجا و نمازوف بیدار شده بود و پرسپولیس هیچ وقت در تبریز بازی راحتی نداشت. اتفاق خوش قرمزها در تبریز اما نه مقابل تراکتور بلکه در مصاف با ماشینسازی و سرمربیاش ناصر حجازی در سال 1375 رقم خورد. پرسپولیس در باغشمال با گل محمود شافعی حریف را برد تا زودتر از موعد، برای دومین سال پیاپی قهرمان جام آزادگان باشد.
***
امروز اما همه چیز تغییر کرده، حالا و در روز بازیهای تراکتور کسی طرف ورزشگاه باغشمال نمیرود. همه مسیر 4 کیلومتری تا رسیدن به ورزشگاه نیمه کاره و 70 هزار نفری یادگار امام را طی میکنند تا تیم اول آذربایجان تنها نباشد. همینها عصر جمعه میخواهند پرسپولیس را غافلگیر کنند. خودشان میگویند عصر جمعه و در ضلع جنوب غربی ورزشگاه، محلی که هواداران تیم میهمان مینشینند، جایی برای هواداران پرسپولیس نخواهند گذاشت. آخر داستانی که SMS برنامه نود درست کرد از یاد خیلیهایشان نرفته و هنوز با تعصبترینهایشان میخواهند بگویند: «تراکتور پرطرفدارترین تیم ایران است.»
***
از آخرین باری که سرخ تهرانی برای دوئل با سرخ آذربایجانی به تبریز رفته 8 سال میگذرد، پس اصلا عجیب نیست که این مسابقه نه بهخاطر شرایط جدول بلکه به دلیل حساسیتهای کاذب و رودرروییهای پرشمار، کاملا ویژه و حساس باشد. فردا دوباره کاروانهای چند نفری از مراغه، ملکان، کلیبر، سراب و بیشتر شهرهای اطراف تبریز به ورزشگاه یادگار امام میآیند و با شعار همیشگی «یل یاتار، توفان یاتار، یاتماز تراکتور پرچمی» از سرخ تبریزی شکست غول تهرانی که با دیدن آن همه جمعیت رنگ پریده و سفید شده را میخواهند. این بار آنها بلیت الکترونیکی میگیرند و جمعیت زودتر از همیشه ورزشگاه را پر میکنند. این بار حتما تعداد پلاکاردهایی که شعارهای آذری روی آن نوشته شده بیشتر از بقیه بازیهای مهم دیده میشود.
***
تبریزیها کریم باقری را میستایند: «کریم تبریزین و تراکتورین قهرمان اوغلی.» حتما پلاکاردهای زیادی به قهرمان فوتبال تبریز اختصاص خواهد یافت حتی اگر جناب اسطوره به عنوان رهبر حریف برای شکست تیم محبوبشان به وطن برگشته باشد. به علی دایی احساس ویژهای دارند، آخر هر چه نباشد او نیز به زبان آنها صحبت میکند. اختلافات قدیمی را فراموش کردهاند. اختلافی که سوءتفاهمی باعث بهوجود آمدنش شده بود که علی دایی بعد از سفر به تبریز دربارهاش توضیح داد: «من روحم از آن بلوتوث خبر ندارد. تبریز سرزمین دوم من است و آن صدا ساختگی بوده. فکر میکنم چون در بازی با جمهوری آذربایجان من بیشتر از بقیه تشویق شدم، این موضوع را برایم درست کردند. من همراه با تیم منتخب آذربایجان در تبریز بازی کردهام و خاطرات خوبی از این شهر دارم.»
با تمام این اوصاف فردا جدال سرخهای تهران و تبریز پر از حادثه خواهد بود، پس نگاه اهالی فوتبال ایران به تبریز و این جدال ویژه خواهد بود: «باخ بورا، قیرمیز لارین جنگینه.» به این معنا که« اینجا را ببینید،جنگ قرمزها»