«آدیداس» جای «آل اشپورت» را می‌گیرد؟

قرارداد اسپانسر رسمی پیراهن تیم ملی به‌زودی به‌پایان می‌رسد. کمپانی «آل اشپورت» که چندسالی است پیراهن تیم ملی بزرگسالان کشورمان را فراهم می‌کند، مردادماه، قراردادش با تیم ملی به اتمام می‌رسد و به‌نظر می‌رسد دو طرف علاقه‌ای به ادامه این همکاری نداشته باشند. «آل اشپورتی‌ها» که در جام جهانی پیراهن‌های تیم ملی را تأمین کردند، موردانتقادهای شدیدی قرار گرفتند؛ از آب‌رفتن لباس‌های این کمپانی گرفته تا سنگین‌شدن این لباس‌ها وقتی بازیکنان عرق می‌کنند. این موارد اگرچه بارها توسط نماینده خاورمیانه این کمپانی آلمانی رد شد ولی در نهایت با سرزدن مسئولان اصلی این کمپانی به یکی از اردوهای تیم ملی عنوان شد پیراهن‌های ارائه‌شده به تیم ملی اصلی نبوده است.

بعد‌ها در بیانیه‌های مختلفی که این کمپانی منتشر کرد، مدعی شد این لباس‌ها در دوبی عوض شده و به‌صورت اشتباهی در اختیار بازیکنان تیم ملی قرار گرفته است و مشکل هم در جام ‌جهانی حل شد. تداوم این انتقادات بعد از جام‌ جهانی مسئولان این کمپانی آلمانی را هم بر آن داشت تا تهدید به تمدید‌نکردن قراردادشان با تیم ملی کنند، اتفاقی که ظاهرا در آستانه رخ‌دادن است و به‌نظر می‌رسد ماه آینده همکاری آل اشپورت با تیم ملی بزرگسالان ایران به‌پایان می‌رسد.

نفع یا ضرر

موضوعی که در این میان قابل‌بحث است، نوع قرارداد تیم ملی با آل اشپورت است. اگرچه تیم‌های مطرح دنیا با گرفتن هزینه‌های سرسام‌آور از کمپانی‌های تولید البسه حاضر به بستن قرارداد می‌شوند ولی آن‌طورکه مشخص است کمپانی آل اشپورت پولی به تیم ملی و کلا فدراسیون فوتبال نمی‌دهد. این کمپانی قراردادش به‌گونه‌ای است که بازای مبلغی مشخص البسه به تیم ملی بزرگسالان می‌دهد. تا به اینجا که بازنده بزرگ فدراسیون فوتبال بوده است. برای اثبات این موضوع فقط کافی است اشاره‌ای شود به قرارداد تازه تیم ملی فرانسه با کمپانی آمریکایی «نایکی». فرانسوی‌ها قراردادی تا سال ٢٠١٨ با این کمپانی بسته‌اند که هفت‌سال‌ونیمه است و ارزش کلی آن نزدیک به ٣٢٠‌ میلیون یورو است!

درواقع ٤٣‌ میلیون یورو پولی است که فدراسیون فوتبال فرانسه سالانه از کمپانی نایکی می‌گیرد تا پیراهن‌های این برند را به تن کند. بااین‌حال این همه ماجرا نیست؛ نایکی علاوه بر مبلغ قرارداد ذکرشده موظف است هر سال به اندازه ٢,٥‌ میلیون یورو لباس در اختیار تیم‌های ملی (نه‌فقط تیم ملی بزرگسالان) بگذارد. به‌عبارت ساده‌تر این هزینه صرف تأمین البسه تیم‌های بزرگسالان، جوانان، زنان و... تیم‌های ملی شود. شاید تنها کاری که فدراسیون فوتبال ایران کرده این است که قرارداد مجزایی هم با آل اشپورت بسته که این کمپانی را موظف به تأمین پیراهن تیم‌های ملی پایه هم کرده است وگرنه این قرارداد پولی به فدراسیون نرسانده و بیشتر زمینه را در اختیار آل اشپورت قرارداده تا در قبال تأمین پیراهن‌های تیم ملی تبلیغ خوبی در سطح آسیا و البته جام جهانی داشته باشد. ضمن اینکه قرارداد آل اشپورت با تیم‌های پایه ملی فعلا اعتبار دارد و به‌نظر می‌رسد تا یک سال دیگر هم این همکاری ادامه داشته باشد.

روزهای تحریم

«نمی‌شود وقتی کشور با تحریم دست‌وپنجه نرم می‌کند به‌راحتی پای هر قراردادی که دوست داریم برویم، بنشینیم، امضا کنیم و بلند شویم». این جمله‌ای است که علی کفاشیان رئیس فدراسیون فوتبال به «شرق» می‌گوید و ادامه می‌دهد: «ببینید دست ما زیاد باز نبوده است. کمپانی‌های مطرحی که مدنظر شماست اگر هم علاقه‌ای به همکاری با ما داشته باشند که قطعا همین‌طور است زمینه را فراهم نمی‌بینند. آنها هم می‌دانند که ما با تحریم دست‌وپنجه نرم می‌کنیم و حاضر نیستند به این راحتی‌ها پا پیش ‌بگذارند. پس ما هم از بین محدود پیشنهادهایی که داشته‌ایم پیشنهاد آل اشپورت را که بهتر از بقیه بود، انتخاب کردیم». صحبت‌های رئیس فدراسیون فوتبال در توجیه انتخاب آل اشپورت برای تیم ملی را می‌شود منطقی دانست. ایران سال‌هاست با تحریم دست‌وپنجه نرم می‌کند و کمپانی‌های بزرگ از جمله نایکی، آدیداس و پوما ریسک همکاری‌کردن با ایران را نمی‌کنند. عباس ترابیان، مسئول اصلی کمیته بازاریابی تیم ملی فوتبال هم با تأیید این موضوع به «شرق» می‌گوید: «در شرایط تحریم طبیعتا کمپانی‌های بزرگ برای بستن قرارداد تازه با تیم ملی خیلی مسائل را مدنظر قرار می‌دهند».

صدای پای آدیداس

بااین‌حال، حالا که زمینه از لحاظ سیاسی مهیاتر شده به نظر می‌رسد صحبت‌کردن با کمپانی‌های مطرح راحت‌تر باشد. در این بین دو کمپانی شانس بیشتری برای جایگزینی آل اشپورت در تیم ملی دارند؛ اولی پوما است؛ برندی که پیش‌تر هم با ایران در جام جهانی ٢٠٠٦ همکاری کرده است. پومایی‌ها با این حال نگران شرایط بازار در ایران هستند. آنها پیش‌تر هنگامی که متوجه شدند لباس‌های تقلبی‌شان در منیریه تولید می‌شود (!) ترجیح دادند بار از ایران ببندند. گزینه دوم هم آدیداس است؛ برندی آلمانی که نزدیک‌ترین گزینه به تیم ملی محسوب می‌شود. اتفاقا یکی از دلایلی که مسئولان آل اشپورت را ناراحت کرده و آنها را از ادامه همکاری با تیم ملی فعلا بازداشته است درز صحبت نمایندگان فدراسیون ایران به این برند مشهور دنیا است. موضوعی که البته توسط عباس ترابیان تکذیب می‌شود: «ببینید، ما تا مردادماه قرارداد داریم و بعد اگر توافقی صورت نگرفت قرارداد تازه‌ای می‌بندیم. راستش اخلاقی نیست که بخواهم نام برندی را بیاورم ولی همین‌قدر به شما بگویم که هنوز هیچ‌چیزی جدی نشده و بیشتر در حد گمانه‌زنی است». البته این موضوع که آدیداس با ایران و برعکس در حال مذاکره هستند دلیل اصلی ناراحتی کمپانی آل اشپورت از ایران تلقی می‌شود و بعید است که مذاکراتی صورت نگرفته باشد.

و باز هم چینی‌ها

البته به‌غیر از مواردی که قطعیت بیشتری دارد، یکی، دو برند دیگر هم هستند که تلاش‌ها برای مذاکره با تیم ملی را شروع کرده‌اند. برندهای چینی که حالا به بازار و البته فوتبال ایران هم رخنه کرده‌اند: «بله، یکی دو شرکت چینی هم هستند». عباس ترابیان با بیان این موضوع ادامه می‌دهد: «همان‌طورکه گفتم اجازه بدهید نام نبرم ولی آنها هم پیشنهادشان را مطرح کرده‌اند اما موردی که وجود دارد این است که هیچ شرکت یا برندی درحال‌حاضر مستقیما وارد مذاکره نشده‌اند و بیشتر واسطه‌ها هستند که پا پیش گذاشته‌اند». البته با توجه به حضور برند چینی «٣٦١» در بازار ایران و قرارداد با کمیته داوران، می‌توان حدس زد این شرکت یکی از چند شرکت چینی باشد که به‌سراغ فدراسیون رفته است. به‌ویژه اینکه این برند به‌تازگی با استقلال هم قراردادی دوساله بسته و قرار است از فصل بعد پیراهن‌های تیم آبی‌پوش پایتخت را فراهم کند.